Cmentarz to cząstka naszej historii, obejmująca minione pokolenia, a życie w duchowej łączności ze zmarłymi to ciągłość istnienia. Utrwalanie – opieka zachowawcza – jest rzeczą niezmiernie ważną i stanowi cząstkę naszej wiary – świętych obcowania. Na wielu cmentarzach niestety zniknęły i nadal znikają groby bezpowrotnie, a zasłużyły one na szacunek i pamięć ci właśnie stanowili część naszej historii – świadczyli o wojnach i wolności. Opisana historia cmentarzy Polski południowej zaczyna się końcem XVIII w., Kiedy to cesarz Austrii Józef II wydał dekret z dn. 1 grudnia 1783r. zobowiązujący do wydzielenia odpowiednich działek poza centrum miasta na cmentarz. W okresie poprzednim chowano zmarłych na cmentarzach przykościelnych. W Żegocinie cmentarz znajdował się pierwotnie koło kościoła, chowano tam zmarłych parafian. Wysoko ceniono miejsce przy murze kościelnym, w przedsionku pod dzwonnicą i sobotami. Za pochówek w kościele pobierano opłatę. Zmarły w 1759 r. pleban Józef Utylski pochowany został bezpośrednio pod wielkim ołtarzem. W Żegocinie odbywały się pogrzeby z całej parafii, również z Ujazdu i Zbydniowa. Na przełomie XVIII i XIX w., założono osobny cmentarz na polu plebańskim, na pd. wschód od kościoła. Na opuszczonym przy końcu XIX w., starym cmentarzu znajduje się najstarszy w Polsce chłopski nagrobek „Reginy Kuscyny” (Kuska) z 1833 r.
Nowy cmentarz założył ks. Jakub Janczy z zakupionych 2 morgów pola plebańskiego na południe od kościoła przy drodze do wsi Beldno. Przy wejściu na cmentarz znajduje się pierwszy grób (nagrobek) z 1895 r. Teresy Paszkowiny urodzonej w 1889 r., a w pobliżu grób Pawła Waligóry (ur. 1833., zm. 1899) gospodarza z Żegociny, zasłużonego dobrodzieja miejscowego kościoła. Jako ślad po I wojnie światowej pozostały w Żegocinie i okolicy liczne cmentarze wojenne. Na łące obok kościoła znajduje się kilka betonowych nagrobków z żeliwnymi tablicami oraz duży żeliwny krzyż ażurowy i 5 krzyży kutych. Jest tam 7 grobów pojedynczych, 7 zbiorowych – razem 88 pochówków. Na nowym cmentarzu parafialnym na pagórku pośrodku alejki cmentarnej znajduje się kamienny pomnik zwieńczony drewnianym krzyżem z figurą Chrystusa. Na tablicy umieszczony jest napis w Jęzvku niermeckim, który po polsku brzmi: „Przybyliśmy w szarości dnia powszedniego a przekroczyliśmy próg życia ukoronowany wawrzynem”. Leży tu 22 Austriaków, 52 Niemców i 102 Rosjan razem 276 żołnierzy w 109 pojedynczych i 59 zbiorowych grobach.
Kaplica cmentarna zbudowana około 1895 r. jest grobowcem 4-ech proboszczów Żegociny z przełomu XIX i XX w.
W 2019 roku na cmentarzu parafialnym w Żegocinie ukończono prace, których zakres obejmował ułożenie kostki granitowej wokół pomnika znajdującego się w centralnej części cmentarza. Całość zadania zamknęła się kwotą 52 999,96 złotych, z czego kwota 52 000,00 zł to kwota dotacji z Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Prace zostały wykonane bez zastrzeżeń przez Firmę GRANIT BRUK p. Józefa Rośka ze Świdnika.
– Bardzo się cieszę z tej inwestycji, która podzielona była na dwa etapy. Cmentarz wojenny usytuowany na cmentarzu parafialnym zyskał nowe oblicze w postaci alejki i placu z kostki granitowej. W kolejnym roku przewidujemy dalszą modernizacje tego cmentarza, głównie nagrobków żołnierskich. – mówi Wójt Gminy Żegocina – Wojciech Wrona.
Prace wykonywano w ramach zadania pn.: Wykonanie nawierzchni alei cmentarnej w ramach projektu pn. ”Odtworzenie pierwotnego układu przestrzennego zabytkowego cmentarza z okresu I Wojny Światowej w Żegocinie”, które to zadanie zostało zrealizowane w ramach dotacji celowej na podstawie porozumienia w sprawie powierzenia zadania dotyczącego utrzymania grobów i cmentarzy wojennych.
W poniedziałek 26 października 2020 roku miał miejsce odbiór prac na cmentarzu parafialnym w Żegocinie, a zakres obejmował wybrukowanie alejki kostką granitową, wykonanie odwodnienia oraz montaż lamp. Odnowiono też podjazd i bramę wjazdową. Wycięto kilka starych, potężnych drzew, które groziły zawaleniem na nagrobki, a także usunięto ponad 20 korzeni znajdujących się wzdłuż alejki. Na tę inwestycje udało się pozyskać 100% dofinansowania z funduszu Wydziału Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i Dziedzictwa Narodowego – 105.254,81 zł. Prace związane z zakupem i montażem lamp oraz instalacją nowego nagłośnienia wspomógł ks. Proboszcz Bogusław Pasierb, a prace nadzorował Pan Józef Bubula. Wiele prac budowlanych wykonali lokalni sponsorzy oraz ludzie dobrej woli.
